Một bài viết chia sẻ những kiến thức cơ bản dành cho những người yêu chuộng xì gà, bài viết này mang tính thống kê chi tiết từng loại, nên được xem như là sổ tay kiến thức cho chúng ta mỗi lần cần đối chiếu, so sánh hay kiểm tra.
Một trong những sứ mệnh của tạp chí Vua Xì Gà là mong muốn tạo ra một cộng đồng gắn kết những người hâm mộ xì gà. Các nền tảng mạng xã hội của chúng tôi tạo ra cũng chỉ mong muốn mang lại một mục đích đó. Chúng tôi nỗ lực làm những gì tốt nhất để nuôi dưỡng một cộng động người từ yêu thích xì gà tới đam mê và trở thành những người chơi xì gà lão luyện và sành sỏi (Connoissneurs). Dựa trên cơ sở những nền tảng mạng xã hội như website: vuaxiga.com, kênh Youtube: Vua Xì Gà,… chúng tôi mong muốn mang đến cho người chơi xì gà tiếp cận những thông tin hữu ích nhất, những phương pháp và cách chơi xì gà chuẩn mực nhất có thể.
Hơn thế nữa, chúng tôi cũng cố gắng truyền tải thông tin một cách đơn giản, dễ tiếp cận với cả những người thậm chí chưa từng biết về xì gà hay chưa từng được thưởng thức nó dù chỉ một lần. Và hy vọng một ngày nào đó, sự tò mò này sẽ mang đến cơ hội để họ trở thành những người chơi xì gà trong tương lai.
Bởi thế, trong chuyên mục SMOKER 101 nó giống như một cuốn sổ tay kiến thức, giúp cho chúng ta tiếp cận thông tin chuẩn xác từ những tay chơi xì gà lão luyện ở trong và ngoài nước đang cộng tác với chúng tôi chia sẻ thông tin này. Từ những kiến thức đơn giản nhất như nhận dạng một điếu xì gà, cách cắt điếu, châm lửa hay thưởng thức,… đều là cần thiết trong toàn bộ hành trình trải nghiệm một thú vui mới này.
Bài viết này chia làm 2 mục lớn như sau để các bạn tiện theo dõi:
- Hình dạng và Kích thước: thường đi với nhau, bởi tên gọi các dạng điếu có liên quan đến kích thước nên chúng tôi sẽ gắn nó lại với nhau
- Màu sắc
1. Hình dạng và kích thước
Hình dạng của một điếu xì gà thay đổi rất nhiều từ thương hiệu này đến thương hiệu khác. Bởi thế, để mô tả về một điếu xì gà chính xác thì việc quan trọng là phải đưa chính xác thông tin về dạng điếu và kích thước của nó. Xì gà được đo lường bởi hai yếu tố quan trọng trong nhà máy: 1 là chiều dài, được xác định bằng đơn vị inch (đơn vị đo lường quốc tế, ở Việt nam thường dùng là centimet – cm) và 2 là ring gauge, được xác định bằng tỷ lệ đường kính điếu (đơn vị đo là inch) nhân với 64 phần (ví dụ, điếu xì gà được xác định là ring gauge 42, thì đường kính điếu của nó là 42/64 inch = 1,67 cm)
Một điếu lưu ý là không có sự tương quan nào giữa kích thước hay hình dạng của một điếu xì gà với sức mạnh của điếu xì gà đó. Ví dụ một điếu xì gà với ringgauge 52 và chiều dài tới 8 inch nhưng được làm bằng lá thuốc nhẹ thì nó sẽ trở thành một điếu xì gà êm dịu. Trong khi đó một điếu xì gà nhỏ hay size short mà được làm với những lá thuốc có sức mạnh thì nó sẽ tạo ra những điếu xì gà full body. Trong khi sức mạnh của một điếu xì gà được xác định bởi loại lá mà nó được làm, còn những điếu xì gà nhỏ gọn thì được sản xuất với mục đích dành cho những người thích hút nhanh hơn và tiện hơn. Cho nên, 2 yếu tố này không có tính liên quan đến nhau. Một điếu có size corona của thương hiệu A có thể sẽ khác hoàn toàn điếu corona của thương hiệu B về sức mạnh và hương vị.
Có 2 loại hình dạng cơ bản là: 1.1. Pajero và 1.2. Figurado, trong đó sẽ phân loại ra chi tiết các loại chi tiết bên trong, các bạn cùng theo dõi.
1.1. Pajero
Pajero là dạng điếu xì gà thẳng, hầu hết dạng điếu này có chân điếu mở để châm lửa còn đầu điếu thì được bo tròn lại, chúng ta phải mở nắp điếu khi cần hút nó. Chúng có thể hoặc là dạng điếu tròn hoặc là dạng điếu bị ép lại dạng điếu theo hộp – box-pressed (Ví dụ: Kiểu dạng điếu vuông). Các loại điếu Pajero thường gặp nhau sau:
Đây là một dạng size được tạo ra như là một tiêu chuẩn để so sánh hay đo lường cho tất cả các loại size còn lại, do đó chúng ta sẽ đặt nó lên đầu tiên. Kích thước kiểu mẫu truyền thống của điếu Corona thường có ring gauge từ 42-44 và chiều dài 5 1/2 – 6 inch (tức khoảng 14 – 15,3cm)
Ví dụ như điếu: Padrón 1964 Anniversary Series Corona Maduro
Dạng điếu này cơ bản như là một điếu Corona nhỏ, điếu xì gà Petit Corona thường được đo lường size với chiều dài 4 1/2 inch và ring gauge là 40-42.
Ví dụ như điếu Ashton Cabinet Selection Trés Petite
Double Corona là những điếu kéo dài của điếu Corona, nó chủ trương tăng thời gian hút lên, với kích thước cơ bản của chiều dài từ 7 1/2 tới 8 1/2 inch và vòng ring từ 49 – 52. Thật ra, ngày nay bạn sẽ rất ít khi nhìn thấy size này, đặc biệt là ở xì gà Non-Cuba.
Điếu ví dụ với size này là Hoyo de Monterrey Double Corona
Đây là một dạng điếu mở rộng, lớn hơn của Corona. Kích thước cơ bản của nó là với chiều dài 7 inch và ring là 47. Nó là một size có kích thước và hình dạng cố định, được đặt tên theo tên của thủ tướng Anh Churchill – người rất yêu thích hút những điếu xì gà có kích thước như thế.
Ví dụ như điếu Brick House Churchill
Một điếu xì gà ngắn, mập mạp và nó đã trở thành một dạng điếu xì gà rất phổ biến trên toàn cầu, dường như nó là một size thông dụng dành cho tất cả người yêu thích xì gà. Kích thước của nó thường có chiều dài từ 4 3/4 – 5 1/2 inch và đi cùng với vòng ring 48 – 52.
Ví dụ như điếu Cohiba Robusto
Corona Gorda hay còn được gọi là điếu Toro, điếu xì gà dạng này được phát triển đều đặn và dần trở lên phổ biến. Thông số đo lường truyền thống của nó là 5 5/8 inch và ring 46, nhưng những điếu xì gà với chiều dài 6 inch và vòng đo 50 lại đang dần trở lên phổ cập hơn.
Ví dụ như điếu Oliva Serie V Melanio Maduro Toro
Đây là một định dạng dài và nhỏ gọn. Cho tới ngày nay, kích thước phổ biến của nó đang có xu hướng được giảm dần xuống so với kích thước truyền thống. Tuy vậy, nó vẫn là một dạng size rất thanh lịch, nhẹ nhàng và tao nhã. Nó có một khoảng biến động lớn của chiều dài từ 5 – 7 1/2 inch với một vòng ring cơ bản từ 34 – 38. Và một điểm nổi bật của dạng điếu Panetela này là chúng luôn được kết thúc với đầu điếu dạng Pigtail. Với những điếu panetela có chiều dài lớn hơn 7 inch, chúng thường được gọi là những Gran Panetela. Và Lancero là một trong những điếu xì gà của dạng Panetela này luôn được đánh giá rất cao từ những người đam mê xì gà.
Ví dụ như điếu Cohiba Lancero
Là một dạng điếu thường có kích thước dài hơn điếu Corona nhưng lại to hơn và cuốn chắc chắn hơn những điếu Panetela. Với kích thước truyền thống là ring 42 và dài 6 1/2 inch.
Ví dụ như điếu Montecristo No. 1
Là những điếu xì gà có kích thước vòng ring lớn nhất, và có sự bùng nổ mạnh mẽ về nhu cầu dạng điếu này từ khoảng đầu thế kỷ 21. Đó là những điếu xì gà to, từng được xem như là mốt của thời đại, chúng đã có mặt trong các danh mục đầu tư sản xuất dài hạn của những nhà sản xuất xì gà non-Cuba. Với vòng ring từ 60 tới lớn hơn như một vài loại lên cả 70 và 80. Để được xem như là một điếu xì gà Grande thì chiều dài tối thiểu cho phép một điếu xì gà phải là 4 3/4 inch và vòng ring từ 60.
Ví dụ như điếu Rocky Patel Sixty Sixty
1.2. Figurado
Mặc dù phần lớn xì gà được sản xuất dưới dạng điếu Pajero, ngày càng có nhiều nhà máy xì gà đã mở rộng danh mục đầu tư của họ với nhiều dạng điếu xì gà một cách rất sáng tạo. Những điếu xì gà đó được gọi là những dạng Figurado, nó bao gồm tất cả các loại xì gà mà không phải là dáng thẳng hình trụ. Mặc dù, sự giải thích về dạng điếu xì gà của những nhà phát triển xì gà là thay đổi rất nhiều, với khoảng rất lớn về hương vị bên trong điếu thuốc của họ, nhưng cơ bản thì có vài dạng như sau:
Pyramid là một điếu xì gà được cắt bằng chân, như Pajero, nhưng với phần đầu điếu được cuốn thon gọn dàn lại vào một điểm như dạng hình nón. Thông thường thì những điếu xì gà này được đo lường với chiều dài khoảng 6 – 7 inch, với vòng đo từ phần đầu điếu vào khoảng 40 và mở rộng tới 52 – 54 ở cuối chân điếu. Dạng điếu Pyramid thường là rất quý giá, bởi sự thon gọn của đầu điếu giúp cho tự tập trung hay hòa quyện tôt hương vị vào khoang miệng.
Điếu có size điển hình như Montecristo No. 2
Một Belicoso truyền thống chính là một short Pyramid, thường với một cái đầu cuốn tròn và nhẹ nhàng hơn. Chúng thường được tạo ra với kích thước chiều dài từ 5 – 5 1/2 inch và ring gauge khoảng 50. Tuy nhiên, những điếu Belicoso ngày nay thường là chính những điếu corona hoặc những điếu corona gorda được thu gọn thành dạng đầu thọn nhọn lại. Vài năm trở lại đây, thậm chí bạn còn thấy cả những sản phẩm của Mini-belicoso và short-belicoso những vòng ring nhỏ bé và chiếc đầu nhọn.
Ví dụ về một Belicoso là điếu Bolivar Belicoso Fino
Đây là một size dường như là chỉ một khái niệm về một điếu Pyramid có cái đầu điếu nhọn hơn bình thường. Chứ nó không được phân loại một cách rõ ràng trong các bảng phân loại về xì gà, mặc dù cái tên Torpedo lại được dùng khá nhiều.
Ví dụ như điếu Montecristo 1935 Anniversary Nicaragua No. 2
Là một dạng điếu xì gà được thu gọn cả 2 đầu điếu và phình lớn hơn ở phần giữa thân điếu. Perfecto có chiều dài khá lớn, nhưng bạn lại hay bắt gặp những loại khá ngắn. Perfecto có nhiều kiểu phình giữa khác nhau, có khi là dạng phình ở chính giữa đối xứng 2 bên, nhưng cũng có khi là phình ở phần dưới hoặc phần trên.
Ví dụ về một điếu dạng Perfecto: Aurora Preferidos Gold
Một dạng khá phổ biến trước đây, nhưng ngày nay thì gần như rất ít khi nhìn thấy. Nó là một loại xì gà có hình dạng kỳ lạ nhất mà bạn từng nhìn thấy. Nó bao gồm 3 điếu xì gà nhỏ, dài, được kết lại với nhau và sử dụng dây để buộc lại, nhưng lại được gọi là một điếu xì gà. Tuy nhiên, khi sử dụng thì lại tháo bung ra và hút từng điếu một. Nó được thiết kế với chiều dài 5 – 6 inch và vòng ring gauge 38. Ngày nay, rất khó kiếm được một định dạng Culebra này.
Ví dụ loại điển hình này có Partagas Culebra
Diademas là những định dạng rất lớn của Figurado, có hình thuôn nhọn ở cả đầu và chân, thường dài từ 8 inch trở lên. Một trong những loại diademas phổ biến mà chúng ta thường gặp là là kích thước Salomone. Tất cả Salomones đều là diadema, nhưng không phải tất cả diademas đều là Salomones.
Ví dụ điển hình là Cuaba Salomon
2. Màu sắc
Lá ngoài wrapper xì gà có nhiều màu sắc khác nhau, từ màu xanh lá cây nhạt nhất, màu vàng đến màu đen sẫm. Giống như bảy màu cơ bản tạo nên cầu vồng, có bảy cách phân biệt màu cơ bản giữa các loại màu lá áo khác nhau, với vô số sắc thái giữa mỗi màu. Một cách đơn giản để bắt đầu hiểu các ký hiệu màu sắc là hãy nhớ rằng, giống như bang Colorado nằm ở giữa nước Mỹ, màu “colorado” nằm ở trung tâm của dải màu.
Lá wrapper có nhiều màu sắc khác nhau do có nhiều phương pháp lên men và nhiều loại giống lá khác nhau được sử dụng. Ngoài ra, ánh sáng mặt trời có thể đóng vai trò quan trọng: lá wrapper được trồng dưới ánh sáng mặt trời thường có màu đậm hơn lá wrapper được trồng trong bóng râm nếu cùng một loại hạt giống.
Bảy màu cơ bản dưới đây được sử dụng để phân loại màu lá áp wrapper:
Double Claro (hay còn gọi là Candela)
Lớp lá wrapper này có màu xanh lục nhạt, một màu sắc được tạo ra bởi quá trình làm khô nhanh sau thu hoạch bằng cách sử dụng nhiệt để khóa chất diệp lục màu xanh lá cây của thuốc lá. Nhiều năm trước, loại màu lá wrapper này cực kỳ phổ biến ở Hoa Kỳ và nó là một sự thích thú về màu sắc của người châu Âu.
Claro
Màu nâu nhạt, thường đạt được bằng cách trồng trong bóng râm dưới lều vải, thu hoạch lá cây khá sớm, kiểu như lá bánh tẻ và phơi lá trong không khí. Về mặt hương vị, những lớp lá áo này không có gì nổi bật và loại xì gà có màu lá áo này thường cho phép hương vị của điếu xì gà phụ thuộc khá nhiều vào lá Filler.
Colorado Claro
Màu nâu đỏ nhạt; thường được trồng dưới ánh nắng trực tiếp và cần thời gian chín lâu hơn trước khi hái.
Colorado
Đây là màu lá trung tâm của thang màu lá xì gà nói chung. Những điếu xì gà này có màu từ nâu trung bình đến đỏ nâu và đầy đủ hương vị, mặc dù hương thơm của chúng mềm mại, nhẹ nhàng nhưng tinh tế. Những loại lá áo này thường được trồng trong bóng râm.
Colorado Maduro
Loại lá áo này đậm màu hơn Clororado và sáng hơn màu Maduro, đây là phổ màu thường được sử dụng nhiều nhất, phổ biến trong các loại xì gà ngày nay.
Maduro
Màu này có thể thay đổi từ màu nâu đỏ đậm đến gần như đen. Maduro có nghĩa là “trưởng thành” trong tiếng Tây Ban Nha, ám chỉ thời gian cần thiết để xử lý lớp bọc màu này lâu hơn so với lớp bọc nhẹ hơn. Đối với maduros, lá được xử lí trong buồng áp suất hoặc lên men lâu hơn ở nhiệt độ trên trung bình. Lá ngoài màu maduro mang lại hương vị đáng kể cho điếu xì gà: nó có xu hướng có mùi thơm nhẹ nhưng có hương vị đậm đà, gần như ngọt ngào.
Oscuro
Một màu lá wrapper đen đậm và bóng bảy như màn đêm này đạt được bằng cách để lá trên cây càng lâu càng tốt, bằng cách chỉ sử dụng những lá ở phần ngọn cây và bằng cách lên men chúng trong một thời gian đặc biệt dài. Thông thường có nguồn gốc từ Brazil hoặc Mexico, giấy gói oscuro thường rất thô, là kết quả của quá trình lên men thêm. Loại lá áo này đôi khi được gọi là “Black”, “Negro” hoặc “Double Maduro”.
Như vậy, bài viết này gần như tổng hợp toàn bộ các thông tin cơ bản và mang tính thống kê, sắp xếp chuẩn mực theo tiêu chuẩn chung của các loại xì gà trên thế giới hiện nay nói chung. Hy vọng mang lại cho bạn đọc một cái nhìn khái quát nhất về hình dáng, kích thước và màu sắc của xì gà. Các bạn hãy chia sẻ thêm bằng cách comment bên dưới nhé!
Các bạn xem thêm các thông tin qua kênh Youtube: Vua Xì Gà
