Nói đến rượu Vang thì tất cả đều nghĩ đến nước Pháp. Đối với người Việt ta cũng không phải là ngoại lệ. Mặc dầu Pháp so sánh với Hy Lạp, Ai Cập chưa chắc là nước làm rượu vang đầu tiên, nhưng vì là nước có lịch sử làm rượu rất lâu, trên cả ngàn năm trước, là nước đưa ra luật lệ về quy trình canh tác-sản xuất rõ ràng nhất và cũng là nước xuất khẩu nhiều vang nhất thế giới nên mọi người đều lấy rượu vang Pháp làm tiêu chuẩn và tôn vinh nước Pháp như là một quốc gia sản sinh ra rượu vang.
Các thứ hạng của chai rượu Pháp
Một nhà làm rượu chuẩn mực tại Pháp sẽ quy chai rượu của họ tùy theo chất lượng vào một trong 4 hạng sau:
- Vin de Table (Rượu bình dân ): Rượu này có thể có xuất xứ bất kỳ ở đâu trong nước Pháp, miễn đạt được tiêu chuẩn VSATTP. Khoảng 15% sản lượng rượu Pháp là Vin de Table. Chủ yếu dành cho nội địa tiêu thụ.
- Vin de Pays (Rượu từng vùng ): Hơn Vin de Table một bậc, là rượu của một vùng rộng lớn trong nước Pháp. Không có quy định gì đặc biệt miễn là rượu này được làm trong vùng và đạt tiêu chuẩn chất lượng. Chiếm khoảng 25% tổng sản lượng.
- VDQS (Vin Délimité de Qualité Supérieure – Rượu chất lượng cao của một vùng): Cao hơn 2 hạng trên, tuy nhiên chiếm số lượng rất ít vì VDQS được coi như một hạng chờ xét duyệt lên hạng cao hơn
- AOC hoặc AC(Appellation d’ Origine Controlée – Rượu có chất lượng được kiểm soát): Bao gồm những chai rượu danh tiếng nhất của Pháp. Để được công nhận là AOC, nhà làm rượu phải tuân theo các quy định nghiêm ngặt.
Các vùng làm rượu quan trọng nhất của Pháp
- Bordeaux
- Bourgogne ( Burgundy)
- Champagne
- Loire
- Rhône
- Alsace
- South & Southwest
- Cognac
1. Bordeaux
Rượu Bordeaux phần lớn là vang đỏ làm từ 2 loại nho chính là cabernet sauvignon và merlot. Một số loại nho như Cabernet Franc, Malbec , Petit cũng góp mặt trong vang bordeaux nhưng không quan trọng. Bordeaux cũng sản xuất một ít vang trắng từ Sauvignon Blanc và Sémilion.
Ngoài ra, để hiểu thêm về rượu Bordeaux thì các bạn nên biết một chút về bảng xếp hạng rượu Bordeaux năm 1855 được tổ chức do hoàng đế Napoleon ( Xem chi tiết tại đây). Tuy có nhiều khiếm khuyết nhưng bảng xếp hạng này (được bổ sung thêm vào năm 1932) vẫn là chuẩn mực trong việc định giá rượu Bordeaux.
Bordeaux là một tỉnh rộng lớn, vì thế người ta cũng rất chú ý đến từng vùng nhỏ vì mỗi vùng lại có một đặc điểm và rượu khác biệt. Có một số vùng quan trong như sau tại Bordeaux:
– Vùng Médoc: Rất nổi tiếng vì hầu như các loại rượu có thứ hạng cao của Bordeaux đều tập trung tại vùng này.
CHATEAU TAYAC MARGAUX 1998
-Vùng Pomerol
-Vùng Saint Émilion
CHATEAU BERGAT GRAND CRU 2004
-Vùng Sauternes
-Vùng Entre-Deux-Mers
-Vùng Pauillac
CHATEAU BATAILLEY GRAND CRU 2004
-Vùng Côtes de Bourg
CHATEAU BERTBENON BLAYE
BARON De LESTAC BORDEAUX ROUGE
BARON De LESTAC BORDEAUX BLANC
BARON SAINT GEORGES RED
BARON SAINT GEORGES WHITE
CASTEL BORDEAUX MERLOT
CHATEAU BAUVALLON BORDEAUX
CHATEAU DE GOELANE BORDEAUX SUPERIEUR
CHATEAU HAUT COURNILLOT BORDEAUX
CHATEAU LES FENETEAUX BORDEAUX
CHATEAU LES MAURINS BORDEAUX SUPERIEUR
CHATEAU TOUR DE BARBEREAU BORDEAUX
J.P CHENET COLOMBARD SAUVIGNON
MALESAN BORDEAUX GRAND VIN DE FRANCE RED
MALESAN BORDEAUX GRAND VIN DE FRANCE WHITE
BEAU RIVAGE GRANDE RESERVE BORDEAUX SUPERIEUR
LA CROIX D’AUSTERAN BORDEAUX
CHATEAU TOUR PRIGNAC MEDOC
CLOS DES MENUTS SAINT EMILION GRAND CRU
CHATEAU BERTHENON BLAYE COTES DE BORDEAUX 2009
MARQUIS DES DOUGLES BORDEAUX CHATEAU COUTELOR LA ROMAINE
MEDOC CHATEAU HAUT GRAVAT
SAINT EMILION CHATEAU HAUT FERRANDAT
MARGAUX CHATEAU TAYAC
CANON FRONSAC CHATEAU CASSAGNE HAUT CANON
CHATEAU D’ARCINS HAUT MEDOC FRANCE
CHATEAU HAUT-MADRAC HAUT-MEDOC
CHATEAU BARET PESSAC LEOGNAN
2 Bourgogne (tiếng anh là Burgundy)
Mặc dù nổi tiếng không thua kém Bordeaux tại Pháp, nhưng Burgundy vẫn không thể phổ biến tại thị trường xuất khẩu. Một phần có thể là do loại nho đỏ chính để làm rượu Burgundy là Pinot Noir (Ngoại trừ vùng Beaujolais là làm từ nho Gamay), một loại nho khá đỏng đảnh và không dể uốn nắn để rượu ra đúng như mong muốn. Rượu làm từ nho này ít thơm và ít chát hơn từ Cabernet Sauvignon hoặc Syrah, màu sắc cũng kém đẹp hơn nhiều. Tuy nhiên khi rượu Burgundy khi đã có thời gian lâu đủ để chín thì lại có mùi vị thanh tao lạ thường.
JOSEPH FAIVELEY BOURGOGNE PINOT NOIR FRANCE 2007
DOMAINE FAIVELEY MERCUREY
VD BOURGOGNE ROUGE
Các vùng làm rượu chính Burgundy
-Côte de Nuits : Nổi tiếng rượu trắng
VOSNE ROMANÉE LES BEAUX MONTS 1ST CRU
-Côte de Beaune : Rượu đỏ
-Côte de Chalonnaise : Rượu đỏ
-Chablis : Rượu trắng Chardonnay
VD CHABLIS BLANC
-Mâcon : Rượu trắng
-Beaujolais : Rượu đỏ
3. Champagne
Là vùng đất về chai rượu sủi bọt thơm ngon.
Thật sự tại Việt Nam không có nhiều sự lựa chọn về Champagne. Yếu tố chính có lẽ là giá cả. Một chai Champagne đúng luôn có giá không dưới một triệu đồng vì thế người Việt thường hướng tới sparkling wine, uống cũng tương tự nhưng có giá mềm hơn rất nhiều.
4 Côte de Loire
Đây là vùng đất có nhiều di tích lịch sử của Pháp, thu hút rất nhiều khách tham quan. Các loại nho chính vùng này là Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc, Muscadet và Chenin Blanc
5. Côte du Rhône
Vùng này sử dụng khá nhiều loại nho để làm rượu. Rượu uống đậm đà và giá tiền vừa phải nên rất được ưa chuộng.
COTES DU RHONE BLANC PARALLELE 45
CHATEAUNEUF DU PAPE 2007 ( Chai rượu này có lịch sữ liên quan mật thiết với nhà thờ )
COTES DU RHONE SAINT ESPRIT DELAS ROUGE
VD COTES DU RHONE
VACQUEYRAS BEAUMIRAIL GRAND VIN DES COTES DU RHONE
CROZES HERMITAGE LES LAUNES ROUGE
6. Alsace
Đây là vùng đất nằm cạnh Đức vì vậy có nhiều đặc điểm giống như rượu Đức, tuy nhiên đậm đà và ít ngọt hơn. Các loại nho chính để làm rượu tại đây là Pinot Noir (rượu đỏ, chiếm thiểu số) và Riesling, Pinot Blanc, Pinot Gris và Gewurzstraminer.
Tôi có nhiều dịp thử Riesling và Gewurztraminer. Mùi rất thơm, nồng nàn và đậm đà. Rất nhiều chuyên gia cho rằng nó thích hợp món ăn cay, nhiều gia vị của Châu Á.
TRIMBACH RIESLING RESERVE 2008
RIESLING VIN D’ALSACE L’UNABELLA
GEWURZTRAMINER VIN D’ALSACE L’UNABELLA
PINOS GRIS VIN D’ALSACE L’UNABELLA
7. South & Southwest
Làm ra 40% số lượng rượu của Pháp, tuy nhiên không được đánh giá cao vì phần lớn là Vin de Pays chứ không phải là AOC. Tuy nhiên giá thành lại rất tốt.
JEAN JEAN CABERNET SAUVIGNON
JEAN JEAN MERLOT
LA CAMPAGNE CABERNET SAUVIGNON
8. Cognac
Nói về Cognac, người ta nói về rượu mạnh. Tuy nhiên tôi cũng đưa vào đây vì đây là loại rượu mạnh làm từ nho. Cognac là một làng cổ nằm phía tây nam của Paris. Ngoài chất lượng, lịch sử của vùng này cũng là một phần tạo nên thương hiệu của rượu Cognac.
Trong hạt Cognac có hàng trăm lò rượu lớn nhỏ khác nhau, tuy nhiên chỉ có khoảng 5 nhà làm rượu là nổi tiếng nhất. Tại Việt Nam mình thì bốn nhà làm rượu sau của làng Cognac được biết đến nhiều nhất
-Martell
-Remy Martin
-Courvoisier
-Hennessy